2019-10-24

کدام استعمارزدایی؟


نوشته: سعید بواماما
ترجمه: حمید رضا سعیدیان

هنگامی که هیتلر برای نخستین بار اظهارات نفرت‌انگیز خود درباره‌ی نژاد برتر را جار می‌زد، مردمان اروپا ممکن بود تعجب زده شوند. بقیه، یعنی ما مردم مستعمرات، زیاد تعجب نکردیم؛ زیرا قبلاً این حرف‌ها را شنیده بودیم، نه از دهان هیتلر، بلکه از دهان اربابان‌مان، از دهان قدرت‌های استعمارگر [… ]؛ شاید نوآوری بزرگ هیتلر صرفاً در این بود که آن روش‌های استعماری را بر مردمان اروپا اعمال نمود که کشورهای اروپایی تا این زمان برای حفظ منافع خود، بدون آن‌که خم به ابرو بیاورند، آن‌ها را بر ملت‌های غیر اروپایی اعمال کرده بودند.



2019-10-09

معرفی تحلیل نظام-جهان والراشتاین



نویسنده: E. Heinze
ترجمه: مهدی مترجم

امانوئل والراشتاین متولد 28 سپتامبر 1930 یک جامعه شناس و یک محقق آمریکایی که در رشد تاریخی جوامع بسیار کار کرده و حاصل کارش ده ها کتاب در مورد تاریخ جوامع گوناگون می باشد. ولی شهرت والراشتاین قبل از هر چیز در ارائه تحلیل نظام-جهان است که ارائه این تحلیل در چهار جلد انجام شده است . از آنجا که تحلیل نظام-جهان در "تئوری وابستگی Dependenztheorie" تاثیر زیادی داشته او را یکی ازمشخص ترین چهره های تئوری وابستگی هم می دانند.
والراشتاین در 31 آگوست 2019 قبل از اینکه موفق شود که جلد پنجم و ششم آثارش را ارائه دهد، متاسفانه دیده از جهان فروبست.

کتابهای والراشتاین به جز معدودی در ایران ترجمه نشده است واز مجموع آثار چهار جلدی او تا کنون فقط جلد اول تحلیل نظام-جهان به فارسی ترجمه شده است. در حالی که شناخت وآگاهی از این تحلیل برای همه کشورهای به اصطلاح در حال توسعه مانند کشور ما بسیار ضروری و لازم است.
در اینجا پایان نامه یکی از دانشجویان رشته جامعه شناسی دانشگاه برمن را که تحقیق نسبتا خوبی را در شناخت این تحلیل ارائه می دهد، ترجمه و تقدیم می کنیم.


2019-09-03

نخستین اندیشه‌ها و جنبش‌های انقلابی در افریقا


نوشته: سعید بواماما
ترجمه: حمید رضا سعیدیان

مقاومت فرهنگی، به سهم خود، پس از شکست مقاومت‌های مسلحانه برعلیه اشغال استعمار، به طرز خاصی گسترش می‌یابد. فرهنگ به پناهگاهی تبدیل می‌شود که در آن حافظه‌ی جمعی حفظ و بر هویتِ انکارشده و خوارشده تأکید می‌شود.
ترانه‌ها و رقص‌ها، به همین طریق، برای مقاومت در برابر پروژه‌ی استعمار بسیج می‌شوند. ترانس رانژه (تاریخدان)، با تحلیل رقص بنی (Béni) در آفریقای مرکزی، مشاهده می‌کند که «از طریق شبکه‌های ایجاد شده توسط گروه‌های رقص بنی فرهنگ‌های اپوزیسیون تمرد و سرکشی تدارک دیده می‌شوند» و، با بسط دادن اندیشه‌ی خود به جشن‌های شهری، «علائم پیش‌رس اغتشاشات اجتماعی استقلال‌ها»را می‌بیند.
تنوع و استمرار شکل‌های مقاومت در برابر برده‌داری و استعمار، تحلیل فرانتس فانون را تصدیق می‌کنند که خاطرنشان می سازد استعمارزده «مغلوب شده، اما دست‌آموز نشده است. او تحقیر شده، اما متقاعد نشده که حقیر است. او باشکیبایی منتظر آن است که اروپایی مستعمره‌نشین هشیاری خود را از دست دهد تا روی او بپرد. عضلات استعمارزده همواره در انتظار هستند.»


2019-08-07

چهره های انقلاب آفریقا


نوشته: سعید بواماما
ترجمه: حمید رضا سعیدیان

جنبش هایی که در سرتاسر جهان برای آزادی و عدالت اجتماعی مبارزه می کنند، باید بدانند اگر به انقلاب به عنوان یک روند عمیق رهایی بخش، از لحاظ فرهنگی و سیاسی و نیز اجتماعی و اقتصادی نگاه نشود، این خطر وجود دارد که فردا نیز مثل دیروز، طرد نظم اجتماعی موجود به ضد زنان و مردانی تبدیل شود که فرض بر این است که انقلاب آن ها را آزاد می کند.
باید دانست که نبرد برای آزادی و عدالت اجتماعی از مبارزه برای خواست های فوری توده های مردمی جدا نیست. باید دانست که «دشمن هرگز صادقانه عقب نشینی نمی کند. دشمن هرگز نمی فهمد. او تسلیم می شود. اما تغییر ماهیت نمی دهد.» مسئله اساسی این است. همزمان با از بین بردن سلطه ی ستمگران باید زمینه های مادی ستمگری و بی عدالتی را ویران کرد...


2019-08-02

دوبی و نه- ديدنی هايش



مطلب زیر گزارش سفر یوهان هری Johann Hari است به دوبی. یوهان هری ژورنالیست و نویسنده انگلیسی است. این گزارش در سال 2009 در ایندپندنت چاپ شد و برای مدتی یکی از پر خواننده ترین مقالات آن بود. همان سالها این مقاله توسط سایت روشنگری ترجمه و منتشر شده بود. این گزارش در سطح خوبی به همه زوایای دوبی پرداخته و نکاتی را جلوی چشم خواننده می آورد که حتی کسانی هم که به دبی سفر کرده اند یا این زوایا را ندیده اند و یا به آن توجه نکرده اند. به همین جهت با اینکه چند سالی از انتشار این گزارش می گذرد ولی نکات آن هیچگاه کهنه نشده و همواره قابل توجه است. ما این گزارش را با تصحیحات اندکی در اشتباهات تایپی و علائم گرامری آن دوباره در اینجا در دسترس خوانندگان سایت قرار داده و مطالعه آنرا توصیه می کنیم.


-کارن اندروز را در پارکينگ يکی از عالی ترين هتل های بين المللی پيدا کردم. او زنی لاغر اندام است که عليرغم لباس های چروکيده اش هنوز نشانه های زنی را که زمانی ثروتمند بود به نمايش می گذارد. او ماههاست که به پاس مهربانی نگهبان بنگلادشی که دلش نمی آيد کارن را از آنجا بيرون کند، در پارکينگ دیسنی لند زندگی ميکند و شبها در رنج روزش مي خوابد. او با شوهرش در سال 2005 از کانادا به دوبی آمد. وقتی که شوهرش نقشه خود برای کار در دوبی را با او در ميان گذاشت، اعتراض کرده بود که اين تصور را به خود راه ندهد که سياه بپوشد و لب به مشروب نزند، اما بعد از ورود به دوبی بهشت را کشف کرد...