2023-03-12

ادامه گفتگو: سازمان «سیا»، و نظریه انتقادی فرانسوی



برگردان و تنظیم: فرشید واحدیان


پدیده جهانی نظریه فرانسوی عمدتاً محصول دانشگاهیان و طبقۀ سرمایه‌دار آمریکا به ویژه بنیاد فورد است که هزینه ورود با جلال و جبروت نظریه فرانسوی به ایالات متحده را با برگزاری کنفرانسی در دانشگاه جان هاپکینز در سال ۱۹۶۶ به عهده گرفت. رئیس وقت بنیاد فورد، جرج باندی بود که پیش از آن در مقام مشاور امنیت ملی در قضیۀ خلیج خوک‌ها نقش مؤثری به عهده داشت.


2023-03-12

برشت، مکتب فرانکفورت، و نمایشنامه توران‌دخت



فرشید واحدیان

یکی از درون‌مایه‌های اصلی آثار برتولت برشت، موضوع موقعیت روشنفکران به عنوان بخش آگاه جامعه در رویارویی با نظام ناعادلانۀ مسلط است. زندگی گالیله، مشهورترین نمایشنامه برشت در این باب، درگیری پیچیدۀ عالِمی هوشمند را با مقامات کلیسا، و نمایندگان بورژوازی نورس تحلیل می‌کند….۱

آشنایی او با روشنفکرانی که بعداً به عنوان اعضای «مکتب فرانکفورت» شناخته شدند، به دوران آلمان قبل از جنگ و قبل از به قدرت رسیدن نازی‌ها برمی‌گردد. با به قدرت رسیدن فاشیست‌ها در آلمان شرایط برای روشنفکران چپ‌گرا روز به روز دشوارتر شد و بخش عظیمی از آنها به کشورهای دیگر پناهنده شدند. هورکهایمر، آدورنو، مارکوزه و بسیاری دیگر از دست‌اندرکاران مکتب فرانکفورت مشابه برشت در نهایت به آمریکا پناهنده شدند. از این منظر برشت همیشه از فاصله‌ای نه چندان دور شاهد فعالیت‌های این گروه بود.


2023-03-12

گفتگویی پیرامون سازمان «سیا»، مکتب فرانکفورت و کمونیسم‌ستیزی



برگردان و تنظیم: فرشید واحدیان

آنچه در زیر می‌خوانید فشرده‌ای از یکی از پادکست‌های بارریکاد است که توسط گروهی از روزنامه‌نگاران و دانشگاهیان مترقی کشورهای سابقاً سوسیالیست اروپای شرقی تهیه می‌شود. ماریا چرنات، ساکن رومانی، میزبان این پادکست گفتگویی دارد با گابریل راکهیل، استاد فلسفه دانشگاه ویلانووا در ایالت پنسیلوانیا و بنیان‌گذار و مدیر کارگاه نظریۀ انتقادی. راکهیل تحصیلات خود را زیر نظر استادانی چون ژاک دریدا و آلن بدیو انجام داده است.

این متن براساس فایل صوتی این گفتگو ترجمه، تا حدی تلخیص و تنظیم شده است و در دو بخش پی‌در پی در همین شماره «دانش و امید» منتشر می‌شود.


2023-01-16

“نسل جوان” یا پرچمداران نظم کهن



نوشته رامین سیاح

مطلب زیر توسط یکی از خوانندگان سایت ارسال شده است.

همراهی با نسل امروز که روی جوان بودنش مکرر تاکید و اصرار داریم جامعه ما را نه به سوی سعادت و رستگاری، بلکه به تحجری سیاه ، وابستگی و تسلیم تمدنی و عقیدتی خواهد برد. بنابراین باز هم جای تاکید دارد که برای قضاوت سیاسی و نقد هرآنچه که در فضای سیاسی تاثیرگذار است باید به خود دیدگاه و جهانبینی آن پرداخت و نه اینکه گوینده اش متولد کدام دهه است و در چه سنی قرار دارد. حقانیت یک جوان بیست یا سی ساله همان اندازه است که انسانی در دهه شصت یا هفتاد عمرش.


2021-12-28

ملاحظات اساسی در باره فلسفه


(نقد فلسفه ایده آلیستی و تاثیرش بر فرهنگ اجتماعی)
جمعه ۵ آذر ۱۴۰۰ - ۲۶ نوامبر ۲۰۲۱

فرهاد قابوسی

از آنجائی که فرهنگ متکی بر فلسفه و علم بوده و علم متوسل به فلسفه است، اشکالات فرهنگی در همه جوامع و خصوصا در "پیشرفته ترین" جوامع غربی که تعیین کنندگان روال زندگی مردم جهان اند، ناشی از اشکالات بینش فلسفی مطرح در این جوامع محسوب می شوند. کمااینکه بینش فلسفی جا افتاده در این جوامع خواه و ناخواه اساس بینش "اطاقهای فکری" مسلط بر اقتصاد و سیاست آنها را تشکیل می دهد که بواسطه تسلط دول غربی در جهان، موثر بر بینش اقتصادی ـ سیاسی جهانی اند. لذا مطالعه اشکالات فلسفی یاد شده، جهت درک زمینه و چاره اشکالات اجتماعی ـ اقتصادی و سیاسی جهانی و ایرانی نیز ضروری است.