2024-01-22

به لطف غزه، ورشکستگی اخلاقی فلسفه اروپایی آشکار شده است.



نوشته : حمید دباشی
ترجمه : آزاده شعبانی

از نازیسم هایدگری تا صهیونیسم هابرماسی، رنج «دیگری» اهمیت اندکی داشته است.

به نظر من، ورشکستگی اخلاقی بیانیه‌ی ‌هابرماس ‌در مورد فلسطین، نقطه‌ی ‌عطفی در رابطه‌ی استعماری بین فلسفه‌ی اروپا و بقیه‌ی جهان است. جهان از خواب کاذب فلسفه‌ی قومی اروپایی بیدار شده است. امروز، ما این رهایی را مدیون رنج جهانی مردمانی مانند ‌فلسطینی‌ها ‌هستیم که ‌قهرمانی‌ها ‌و ‌فداکاری‌های ‌طولانی و تاریخی آنها سرانجام بربریت عریان در بنیان «تمدن غرب» را آشکار کرده است.


2023-03-12

ادامه گفتگو: سازمان «سیا»، و نظریه انتقادی فرانسوی



برگردان و تنظیم: فرشید واحدیان


پدیده جهانی نظریه فرانسوی عمدتاً محصول دانشگاهیان و طبقۀ سرمایه‌دار آمریکا به ویژه بنیاد فورد است که هزینه ورود با جلال و جبروت نظریه فرانسوی به ایالات متحده را با برگزاری کنفرانسی در دانشگاه جان هاپکینز در سال ۱۹۶۶ به عهده گرفت. رئیس وقت بنیاد فورد، جرج باندی بود که پیش از آن در مقام مشاور امنیت ملی در قضیۀ خلیج خوک‌ها نقش مؤثری به عهده داشت.


2023-03-12

برشت، مکتب فرانکفورت، و نمایشنامه توران‌دخت



فرشید واحدیان

یکی از درون‌مایه‌های اصلی آثار برتولت برشت، موضوع موقعیت روشنفکران به عنوان بخش آگاه جامعه در رویارویی با نظام ناعادلانۀ مسلط است. زندگی گالیله، مشهورترین نمایشنامه برشت در این باب، درگیری پیچیدۀ عالِمی هوشمند را با مقامات کلیسا، و نمایندگان بورژوازی نورس تحلیل می‌کند….۱

آشنایی او با روشنفکرانی که بعداً به عنوان اعضای «مکتب فرانکفورت» شناخته شدند، به دوران آلمان قبل از جنگ و قبل از به قدرت رسیدن نازی‌ها برمی‌گردد. با به قدرت رسیدن فاشیست‌ها در آلمان شرایط برای روشنفکران چپ‌گرا روز به روز دشوارتر شد و بخش عظیمی از آنها به کشورهای دیگر پناهنده شدند. هورکهایمر، آدورنو، مارکوزه و بسیاری دیگر از دست‌اندرکاران مکتب فرانکفورت مشابه برشت در نهایت به آمریکا پناهنده شدند. از این منظر برشت همیشه از فاصله‌ای نه چندان دور شاهد فعالیت‌های این گروه بود.


2023-03-12

گفتگویی پیرامون سازمان «سیا»، مکتب فرانکفورت و کمونیسم‌ستیزی



برگردان و تنظیم: فرشید واحدیان

آنچه در زیر می‌خوانید فشرده‌ای از یکی از پادکست‌های بارریکاد است که توسط گروهی از روزنامه‌نگاران و دانشگاهیان مترقی کشورهای سابقاً سوسیالیست اروپای شرقی تهیه می‌شود. ماریا چرنات، ساکن رومانی، میزبان این پادکست گفتگویی دارد با گابریل راکهیل، استاد فلسفه دانشگاه ویلانووا در ایالت پنسیلوانیا و بنیان‌گذار و مدیر کارگاه نظریۀ انتقادی. راکهیل تحصیلات خود را زیر نظر استادانی چون ژاک دریدا و آلن بدیو انجام داده است.

این متن براساس فایل صوتی این گفتگو ترجمه، تا حدی تلخیص و تنظیم شده است و در دو بخش پی‌در پی در همین شماره «دانش و امید» منتشر می‌شود.


2023-01-16

“نسل جوان” یا پرچمداران نظم کهن



نوشته رامین سیاح

مطلب زیر توسط یکی از خوانندگان سایت ارسال شده است.

همراهی با نسل امروز که روی جوان بودنش مکرر تاکید و اصرار داریم جامعه ما را نه به سوی سعادت و رستگاری، بلکه به تحجری سیاه ، وابستگی و تسلیم تمدنی و عقیدتی خواهد برد. بنابراین باز هم جای تاکید دارد که برای قضاوت سیاسی و نقد هرآنچه که در فضای سیاسی تاثیرگذار است باید به خود دیدگاه و جهانبینی آن پرداخت و نه اینکه گوینده اش متولد کدام دهه است و در چه سنی قرار دارد. حقانیت یک جوان بیست یا سی ساله همان اندازه است که انسانی در دهه شصت یا هفتاد عمرش.