2024-09-27

آینده چین، خطر فروپاشی تمدن بشری و نیاز به "بین الملل پنجم"

ماخذ: سایت جنوب جهانی
ترجمه : سایت جنوب جهانی

اگر چین کاملاً به سیستم سرمایه‌داری جهانی بپیوندد، از یک سو با مشکلات عظیمی مواجه خواهد شد و از سوی دیگر به تقویت یک سیستم ابرامپریالیستی سریعاً در حال یکپارچه‌سازی، مانند آنچه در جنگ اوکراین شاهد بودیم، کمک خواهد کرد. امروز، همه کشورهای غربی با حمایت از جنگ ایالات متحده علیه روسیه در اوکراین، آشکارا برخلاف منافع ملی اولیه خود عمل می‌کنند...

به نظر نمی‌رسد که غرب توانایی شکست دادن اکثریت نوظهور بشریت را داشته باشد. اما در تلاش برای از دست ندادن سلطه جهانی خود، ممکن است به سیاست‌هایی دست بزند که می‌تواند با استفاده از ابزارهای کشتار جمعی، بشریت را نابود کند؛ خطری که در سیاست‌های ماجراجویانه‌اش در قبال روسیه، ایران و چین نهفته است.
اما حتی اگر این اتفاق نیفتد، بحران اقلیمی به سرعت در حال پیشروی است و نه غرب و نه قدرت‌های جایگزین کاری جدی برای مقابله با این تهدید بزرگ که در تاریخ بشر بی‌سابقه است، انجام نمی‌دهند؛ تهدیدی که حتی از جنگ هسته‌ای هم خطرناک‌تر است.

2024-01-22

به لطف غزه، ورشکستگی اخلاقی فلسفه اروپایی آشکار شده است.

نوشته : حمید دباشی
ترجمه : آزاده شعبانی

از نازیسم هایدگری تا صهیونیسم هابرماسی، رنج «دیگری» اهمیت اندکی داشته است.

به نظر من، ورشکستگی اخلاقی بیانیه‌ی ‌هابرماس ‌در مورد فلسطین، نقطه‌ی ‌عطفی در رابطه‌ی استعماری بین فلسفه‌ی اروپا و بقیه‌ی جهان است. جهان از خواب کاذب فلسفه‌ی قومی اروپایی بیدار شده است. امروز، ما این رهایی را مدیون رنج جهانی مردمانی مانند ‌فلسطینی‌ها ‌هستیم که ‌قهرمانی‌ها ‌و ‌فداکاری‌های ‌طولانی و تاریخی آنها سرانجام بربریت عریان در بنیان «تمدن غرب» را آشکار کرده است.

2023-03-15

تفکر حل مساله در جغرافیای سیاسی

پادکستی از ایمان فانی

مشکلات و رویدادهای سیاسی اموری هستند که امروزه زندگی همه از آن متاثر می شود و همگان بدنبال آن هستند که این رویدادها و مشکلات سیاسی را به زعم خود تحلیل و برای آن پاسخی بیابند.
عوامل دخیل در رویدادهای سیاسی و تاریخی به شیوه های گوناگونی تبیین و تحلیل می شود.
در برخی تحلیلها نقش شخصیتی و روانشناسی افراد در مرکز تحلیل این رویدادها قرار می گیرد. برخی دیگر در ساختار طبقاتی نقش منافع و اقتصاد سیاسی طبقات حاکم در مرکز توجه اشان است. در بسیاری کتابها و نوشته ها نقش اعتقادات و رویکردهای ملی، مذهبی و قومی یا تمدنی را مبنای تحلیل رویدادها وکنش های سیاسی می شناسند. که در همه این موارد بروز مشکلات و رویدادهای سیاسی و تاریخی در بستر و در چهارچوب سیاستگذاری ها و عوامل ملی و درونی ارزیابی و مورد بررسی قرار می گیرد و بر پایه نوع ارزیابی نسخه هایی هم پیچیده می شود و راه حلهایی ارائه می گردد. در پادکست فوق آقای «ایمان فانی» دیدگاه و ذهنیتی را ارائه می دهد که درک آن به ما کمک می کند که مسئله را در ابعادی وسیع تر ببینیم. او ضمن اینکه هیچ یک از نگاههای فوق را در تحلیل سیاسی و علل رویدادها به کلی مردود نمی داند، ولی جغرافیای سیاسی را مبنای تمام رویکردهای یک ملت در گذر زندگی اجتماعی آن ملت دخیل و اساسی معرفی می کند و معتقد است که تنها دیدگاهی که مردم کشورهای مغلوب را از خودخوری منتهی به خودیرانگری باز می دارد دیدگاه جغرافیای سیاسی است. او حتی منافع و مضار ناسیونالیسم و گلوبالیسم را هم امری می داند که متناسب به جغرافیای سیاسی هر کشور قابل ارزیابی است. از جمله نقش راهها و ارتباطات، به مفهوم عام آن، در این دیدگاه یکی از عوامل مهم ژئوپلیتیک بشمار می آید. در این دیدگاه دموکراسی نتیجه پیشرفت و پیروزی بر مشکلات است و نه اینکه دموکراسی راه غلبه بر مشکلات باشد.

شما را به شنیدن این پادکست دعوت می کنم.

2023-03-12

ادامه گفتگو: سازمان «سیا»، و نظریه انتقادی فرانسوی

برگردان و تنظیم: فرشید واحدیان


پدیده جهانی نظریه فرانسوی عمدتاً محصول دانشگاهیان و طبقۀ سرمایه‌دار آمریکا به ویژه بنیاد فورد است که هزینه ورود با جلال و جبروت نظریه فرانسوی به ایالات متحده را با برگزاری کنفرانسی در دانشگاه جان هاپکینز در سال ۱۹۶۶ به عهده گرفت. رئیس وقت بنیاد فورد، جرج باندی بود که پیش از آن در مقام مشاور امنیت ملی در قضیۀ خلیج خوک‌ها نقش مؤثری به عهده داشت.

2023-03-12

برشت، مکتب فرانکفورت، و نمایشنامه توران‌دخت

فرشید واحدیان

یکی از درون‌مایه‌های اصلی آثار برتولت برشت، موضوع موقعیت روشنفکران به عنوان بخش آگاه جامعه در رویارویی با نظام ناعادلانۀ مسلط است. زندگی گالیله، مشهورترین نمایشنامه برشت در این باب، درگیری پیچیدۀ عالِمی هوشمند را با مقامات کلیسا، و نمایندگان بورژوازی نورس تحلیل می‌کند….۱

آشنایی او با روشنفکرانی که بعداً به عنوان اعضای «مکتب فرانکفورت» شناخته شدند، به دوران آلمان قبل از جنگ و قبل از به قدرت رسیدن نازی‌ها برمی‌گردد. با به قدرت رسیدن فاشیست‌ها در آلمان شرایط برای روشنفکران چپ‌گرا روز به روز دشوارتر شد و بخش عظیمی از آنها به کشورهای دیگر پناهنده شدند. هورکهایمر، آدورنو، مارکوزه و بسیاری دیگر از دست‌اندرکاران مکتب فرانکفورت مشابه برشت در نهایت به آمریکا پناهنده شدند. از این منظر برشت همیشه از فاصله‌ای نه چندان دور شاهد فعالیت‌های این گروه بود.